Stress - bu toshga qo'llaniladigan kuch va deformatsiyaga olib kelishi mumkin. Stressning uchta asosiy turi uchta turdagi plitalar chegaralariga xosdir: konvergent chegaralarda siqilish, divergent chegaralarda kuchlanish va transform chegaralarida kesish. Togʻ jinslari plastik deformatsiyalanadigan joylarda ular katlama.
Toshlardagi stress qayerdan vujudga keladi?
Plitalar toʻqnashganda, bir-biridan uzoqlashganda va bir-birining yonidan sirgʻalib oʻtganda koʻp narsa sodir boʻladi. Deyarli barcha zilzilalar, vulqon otilishi va tog'larning qurilishi plitalar chegaralarida sodir bo'ladi. Plitalar surilganda yoki tortilganda, tosh stressga uchraydi. Stress toshning shaklini o'zgartirishi yoki parchalanishiga olib kelishi mumkin.
Tosh deformatsiyasiga nima sabab bo'ladi?
Yer ichidagi jinslar doimiy ravishda kuchlar ta'sirida bo'lib, ularni burish, burish yoki sindirishga moyil bo'ladi. Tog' jinslari egilganda, burishganda yoki singanda, biz ular deformatsiyaga uchraydi (shakli yoki hajmini o'zgartiradi) deb aytamiz. Tog' jinslarining deformatsiyasiga olib keladigan kuchlar kuchlanish deb ataladi (kuch/birlik maydoni).
Stressdan kelib chiqadigan deformatsiya nima?
Stress, agar u stress ostida bo'lgan ob'ektning kuchini engish uchun etarli bo'lsa, kuchlanish sabab bo'lishi mumkin. Deformatsiya - qo'llaniladigan kuchlar (deformatsiya) natijasida shakl yoki o'lchamning o'zgarishi. Tog' jinslari faqat stress ostida cho'ziladi. Har qanday tosh suzilishi mumkin.
Stress jinslarning deformatsiyasiga qanday ta'sir qiladi?
Moʻrt jinslarning sinishiBiz kabiYuqorida aytib o'tganimizdek, mo'rt jinslar etarlicha yuqori stress ostida sindirishga moyil. Bunday yorilish tog' jinslarida tartibsiz yoriqlarni keltirib chiqarsa-da, ba'zida yoriqlar paydo bo'lish vaqtida ta'sir etuvchi kuchlanishlarni ko'rsatadigan tekislik belgilarini keltirib chiqaradi.